Trào ngược dạ dày: nguyên nhân và các biện pháp điều trị tại nhà hiệu quả

Trào ngược dạ dày (hay còn gọi là trào ngược axit) là tình trạng phổ biến gây khó chịu cho nhiều người. Để điều trị hiệu quả, trước hết cần hiểu rõ nguyên nhân và sau đó áp dụng các phương pháp phù hợp, từ dân gian đến thay đổi lối sống.

1. Trào ngược dạ dày do đâu?

Trào ngược dạ dày có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau:

• Rối loạn chức năng thực quản: Khi nuốt, cơ vòng thực quản dưới (nằm ở cuối thực quản) cần mở ra để thức ăn đi xuống và đóng lại ngay lập tức để ngăn axit trào ngược. Nếu cơ này bị suy yếu hoặc hoạt động không đúng cách, axit dạ dày có thể trào ngược lên.
• Vấn đề về cơ hoành: Cơ hoành là vách ngăn giữa bụng và ngực. Khi cơ hoành không hoạt động đúng cách, nó có thể tạo áp lực lên cơ vòng thực quản dưới, gây trào ngược axit.
• Tiêu hóa thức ăn không hiệu quả: Thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn có thể dẫn đến trào ngược. Ngoài ra, các bệnh lý như viêm loét dạ dày, đau dạ dày, hoặc thậm chí ung thư dạ dày cũng có thể là nguyên nhân gây trào ngược.
• Áp lực lên vùng bụng: Các hoạt động như ho, hắt hơi mạnh hoặc gập bụng đột ngột có thể tạo áp lực lên vùng bụng, đẩy axit dạ dày trào ngược lên thực quản.

2. Mẹo dân gian hỗ trợ điều trị trào ngược dạ dày

Một số nguyên liệu quen thuộc trong gian bếp có thể hỗ trợ giảm triệu chứng trào ngược dạ dày một cách tự nhiên.

• Gừng: Mặc dù có tính ấm, gừng chứa các hợp chất như methadone và tecpen có khả năng trung hòa axit dạ dày. Tuy nhiên, cần sử dụng gừng với liều lượng vừa phải để tránh gây nóng trong người.
• Mật ong: Mật ong giàu chất chống oxy hóa, giúp giảm viêm và thúc đẩy quá trình lành vết thương. Ngoài ra, mật ong còn giúp cân bằng độ pH và loại bỏ axit dư thừa trong dạ dày. Bạn có thể pha mật ong với gừng hoặc uống trực tiếp.
• Nghệ: Curcumin trong nghệ là một chất chống khuẩn và chống viêm mạnh mẽ. Nghệ giúp giảm viêm loét dạ dày - thực quản do axit gây ra, đồng thời hỗ trợ trung hòa axit dạ dày và thúc đẩy phục hồi tổn thương thực quản.
• Baking soda: Baking soda có tính kiềm, giúp trung hòa axit và giảm cảm giác nóng rát do trào ngược. Bạn có thể pha 1/2 thìa cà phê baking soda với nước và uống 2-3 ly mỗi ngày. Lưu ý: Không nên sử dụng phương pháp này lâu dài vì có thể gây tích nước và các tác dụng phụ không mong muốn.

3. Thay đổi lối sống: Nền tảng điều trị trào ngược dạ dày

Bên cạnh các mẹo dân gian, việc thay đổi thói quen sinh hoạt là yếu tố then chốt để kiểm soát và điều trị trào ngược dạ dày hiệu quả.

• Ngừng hút thuốc lá: Thuốc lá không chỉ gây hại cho phổi mà còn làm tăng nguy cơ trào ngược axit. Bỏ thuốc lá giúp giảm áp lực lên dạ dày và hỗ trợ dạ dày hoạt động bình thường.
• Hạn chế chất kích thích: Một số thực phẩm và đồ uống có thể kích thích trào ngược axit. Hạn chế hoặc loại bỏ chúng khỏi chế độ ăn uống sẽ giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của trào ngược. Các chất kích thích bao gồm rượu, cà phê, đồ ăn cay nóng, thực phẩm giàu chất béo (mỡ, da, sữa nguyên kem, bơ...).
• Duy trì cân nặng lý tưởng: Béo phì, đặc biệt là mỡ thừa vùng bụng, tạo áp lực lên dạ dày, cản trở hoạt động của cơ thực quản và tăng nguy cơ trào ngược axit. Duy trì cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn uống cân bằng đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị trào ngược.
• Nằm cao gối khi ngủ: Nâng cao đầu khi ngủ bằng gối mềm hoặc kê cao phần đầu giường là một mẹo hữu ích. Điều này giúp tạo một góc nghiêng, ngăn axit trào ngược lên thực quản. Nên ưu tiên nằm ngửa hoặc hơi nghiêng về phía trái; tránh nằm nghiêng về bên phải vì có thể tạo áp lực không mong muốn lên cơ vòng thực quản dưới.
• Quản lý căng thẳng và thư giãn: Căng thẳng kéo dài có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề tiêu hóa, bao gồm trào ngược dạ dày. Để giảm áp lực tinh thần và cải thiện sức khỏe, hãy thử các phương pháp như:
• Thiền và yoga.
• Thư giãn bằng âm nhạc.
• Thực hiện các bài tập thở sâu khi căng thẳng.
• Dành thời gian nghỉ ngơi ở nơi yên tĩnh.

Tóm lại, các biện pháp điều trị trào ngược dạ dày tại nhà, từ mẹo dân gian đến thay đổi lối sống, đều là những giải pháp đơn giản nhưng có thể mang lại hiệu quả đáng kể. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng không cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp này, hoặc bệnh có xu hướng nặng hơn, việc tìm kiếm sự can thiệp y tế là cần thiết. Hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn, chẩn đoán chính xác và có phác đồ điều trị phù hợp.