Bất ngờ từ nghiên cứu: Người bị tiểu đường type 2 đối mặt nguy cơ cao ung thư đại tràng, ung thư gan

Một nghiên cứu quy mô lớn vừa được công bố đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về mối liên hệ mật thiết giữa bệnh tiểu đường type 2 và sự gia tăng đáng kể nguy cơ mắc hai loại ung thư nguy hiểm: ung thư đại trực tràng và ung thư gan.

Nghiên cứu về sự tương quan giữa bệnh tiểu đường Type 2 và bệnh ung thư

Công trình nghiên cứu công phu này, được thực hiện bởi các nhà khoa học từ Đại học Manchester và Trung tâm Nghiên cứu Y sinh học Manchester thuộc NIHR, đã tiến hành phân tích sâu rộng dữ liệu sức khỏe của gần 100.000 người nhằm làm sáng tỏ mối tương quan phức tạp giữa tiểu đường type 2 và các bệnh ung thư.

Để có được kết quả khách quan, nhóm nghiên cứu đã thực hiện so sánh đối chứng giữa 23.750 bệnh nhân mới được chẩn đoán mắc tiểu đường type 2 và 71.123 người khỏe mạnh. Điểm đáng chú ý là các đối tượng tham gia được "ghép cặp" cẩn thận về độ tuổi, giới tính và chỉ số BMI, nhằm loại bỏ các yếu tố gây nhiễu. Trong quá trình theo dõi, các nhà khoa học đặc biệt chú trọng đến tỷ lệ phát triển các loại ung thư có liên quan đến thừa cân, béo phì, bao gồm ung thư gan, tụy, đại trực tràng, vú (ở phụ nữ sau mãn kinh), nội mạc tử cung, thận, dạ dày, túi mật, tuyến giáp, buồng trứng và đa u tủy.

Sau khoảng thời gian theo dõi trung bình 5 năm, một con số đáng lưu ý đã được ghi nhận: 2.431 ca ung thư mới xuất hiện ở nhóm bệnh nhân tiểu đường type 2, trong khi con số này ở nhóm đối chứng là 5.184.

Phân tích sâu hơn cho thấy, nam giới mới mắc tiểu đường type 2 đối diện với nguy cơ phát triển các bệnh ung thư liên quan đến béo phì cao hơn tới 48% so với người không mắc bệnh, trong khi tỷ lệ này ở phụ nữ là 24%. Điều đáng nói là, sự gia tăng nguy cơ này không bị ảnh hưởng bởi chỉ số BMI của người bệnh.

Đi sâu vào từng loại ung thư, nghiên cứu chỉ ra rằng, bệnh tiểu đường type 2 mới khởi phát làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư đại trực tràng ở cả hai giới: 27% ở nam giới và 34% ở nữ giới. Nguy cơ ung thư tuyến tụy cũng tăng vọt, với tỷ lệ 74% ở nam giới và gần gấp đôi ở nữ giới. Đặc biệt đáng lo ngại là mối liên hệ với ung thư gan, khi nguy cơ mắc bệnh ở nam giới tiểu đường type 2 tăng gần 4 lần và ở nữ giới là gần 5 lần.

Các nhà nghiên cứu thận trọng chỉ ra rằng, sự khác biệt về mức độ gia tăng nguy cơ ung thư giữa nam và nữ giới vẫn còn là một ẩn số. Họ đặt ra giả thuyết về vai trò của các yếu tố sinh học đặc trưng theo giới tính như: nồng độ hormone, độ nhạy insulin, thành phần mỡ cơ thể, hoặc đơn giản là sự khác biệt ngẫu nhiên trong số lượng ca ung thư được phát hiện ở nam và nữ trong cơ sở dữ liệu UK Biobank.

Sau khi đã loại trừ các yếu tố gây nhiễu tiềm ẩn như BMI, thói quen hút thuốc, sử dụng rượu bia và sự khác biệt về thời điểm phát hiện bệnh, kết quả nghiên cứu vẫn củng cố mối liên hệ giữa tiểu đường type 2 mới khởi phát và nguy cơ gia tăng của một số bệnh ung thư liên quan đến béo phì, đặc biệt là ung thư đại trực tràng và gan. Tuy nhiên, các nhà khoa học nhấn mạnh rằng, cơ chế chính xác mà tiểu đường type 2 tác động đến sự phát triển của các loại ung thư này vẫn cần được làm sáng tỏ thông qua các nghiên cứu chuyên sâu hơn.

Nguồn ảnh: Nhà thuốc An Khang

Cách để giảm nguy cơ ung thư

• Kiểm soát 'cán cân' cơ thể: Thừa cân, béo phì không chỉ là 'bạn đồng hành' của tiểu đường type 2 mà còn là 'thủ phạm' làm tăng nguy cơ nhiều loại ung thư. Chìa khóa nằm ở việc xây dựng một chế độ ăn uống cân đối và duy trì thói quen vận động thường xuyên.
• Ổn định 'dòng chảy' đường huyết: Việc kiểm soát chặt chẽ lượng đường trong máu không chỉ tốt cho bệnh tiểu đường mà còn có thể giúp giảm tình trạng viêm và kháng insulin, những yếu tố được cho là có liên quan đến sự phát triển của tế bào ung thư.
• Xây dựng 'tháp dinh dưỡng' lành mạnh: Hãy ưu tiên các thực phẩm giàu chất xơ, protein nạc và chất béo có lợi trong bữa ăn hàng ngày. Đồng thời, hạn chế tối đa các loại thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống chứa nhiều đường để 'lá chắn' cơ thể thêm vững chắc trước nguy cơ ung thư.
• Vận động là 'liều thuốc' tự nhiên: Hãy đặt mục tiêu dành ít nhất 150 phút mỗi tuần cho các hoạt động thể chất cường độ vừa phải. Điều này không chỉ giúp cải thiện độ nhạy insulin mà còn là một 'vũ khí' lợi hại để giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư.